Aby Orient powrócił do polskiej kultury

Pod auspicjami Biblioteki Jagiellońskiej badacze UJ rozpoczynają prace, których celem jest krytyczne wydanie wielu słabo znanych dzieł polskich uczonych i pisarzy odnoszących się do kultury i tradycji krajów orientalnych. Ambitny projekt badawczy nosi tytuł „Orientalia Polonica”.
Jak wyjaśniła kierująca projektem prof. Ewa Siemieniec-Gołaś z Instytutu Orientalistyki UJ, program ma umożliwić uchronienie od zapomnienia licznych polskich źródeł pisanych, które powstały w okresie od XVII do XIX wieku. Spuścizna ta obejmuje spojrzenie dawnych autorów na cztery kręgi kulturowe: arabski, turecki, irański i indyjski.

Wśród dzieł, które opracują naukowo i przygotują do druku krakowscy naukowcy, są zarówno pisma badawcze (historyczne, teoretycznoliterackie, językoznawcze, biograficzno-dokumentalne itp.), jak też literackie (przekłady, przeróbki, adaptacje, streszczenia) będące wynikiem zainteresowania polskich badaczy i twórców kulturą i tradycją Orientu. „Ten cenny dorobek jest – choć może się to wydać niewiarygodne – obecnie często słabo znany – bądź całkiem nieznany – nawet specjalistom” – podkreśliła Siemieniec-Gołaś.

Jak podkreślają inicjatorzy projektu „Orientalia Polonica. Polskie tradycje badań nad Orientem”, prace nad publikacją dawnych tekstów mają istotny, aktualny sens dla współczesnych Polaków. W dawnych wiekach Polska miała wiele kontaktów ze światem arabskim, tureckim czy tatarskim. Dlatego – zdaniem badaczy – teksty dotyczące Orientu stanowią integralną część złożonego procesu kształtowania tożsamości narodowej w konfrontacji z obcą kulturą. Seria pozycji „Orientalica Polonica” ukaże się nie tylko w formie papierowej, ale także elektronicznej – na platformie cyfrowej Biblioteki Jagiellońskiej. Pierwszy tom powinien być opublikowany w przyszłym roku.

Projekt badawczy ruszy w najbliższych dniach, a koniec jego pierwszej edycji przewidziano na 2017 rok. Autorzy planują w pierwszej fazie wydać kilkanaście pozycji. Są wśród nich zapomniane druki znanych autorów, np. „Dzieje starożytnych Indii” Joachima Lelewela czy tekst „Podróż do Turek y Egyptu z przydanym dziennikiem…” Jana Potockiego. Jak zauważa prof. Siemieniec-Gołaś, nie brak w zbiorze przeznaczonym do publikacji rozmaitych „perełek”, takich jak dzieło Marcina Paszkowskiego „Dzieie tureckie y utarczki Kozackie z Tatary” z 1615 roku. Pozycja ta – dodaje badaczka – wyróżnia się barwnym językiem i ciekawymi informacjami o realiach kulturowo-historycznych, a ponadto jest wyposażona w słowniczek turecko-polski.

W projekcie krakowskiej Jagiellonki uczestniczą Wydział Filologiczny oraz Wydział Nauk Międzynarodowych i Politycznych UJ.

Artykuł pochodzi z serwisu Nauka w Polsce.

Tags: Ewa Siemieniec-Gołaś, Instytut Orientalistyki Uniwersytetu Jagielońskiego, Kraków, Orientalia Polonica, Orientalia Polonica. Polskie tradycje badań nad Orientem, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Jagieloński, województwo małopolskie