Prawie 96 mln zł ma kosztować odtworzenie historycznego przebiegu dawnych fortyfikacji Twierdzy Zamość. Powstała na przełomie XVI i XVII wieku, wielokrotnie przebudowywana, była jedną z największych na ziemiach polskich. Teraz ma być atrakcją turystyczną miasta.

„Po ich zrealizowaniu zamojski zespół staromiejski wraz z terenami fortecznymi stanie się gotowym produktem turystycznym skierowanym do turystów podróżujących szlakiem dziedzictwa kulturowego, szlakiem UNESCO czy historycznym szlakiem polskich obiektów fortecznych” – powiedział Paweł Czachalski z biura promocji zamojskiego Urzędu Miasta. Renowacja ocalałych fragmentów twierdzy oraz rekonstrukcja niektórych elementów realizowana jest w ramach dwóch projektów dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej. Łączny koszt obu projektów to ponad 95,7 mln zł, z czego ponad 73 mln zł to dotacja z programów Innowacyjna Gospodarka oraz Infrastruktura i Środowisko.

Fortyfikacje wokół Zamościa powstały na przełomie XVI i XVII wieku na zlecenie założyciela miasta hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego. Twierdza była wielokrotnie przebudowywana. W XVII wieku jej mury liczyły 2,5 km długości, tworzyły nieregularny siedmiobok z siedmioma bastionami w załamaniach. W drugiej połowie XIX w. na rozkaz cara Aleksandra II twierdza została zlikwidowana; większość umocnień rozebrano.

Ocalałe fragmenty twierdzy zostaną wyremontowane, a niektóre budowle całkowicie lub częściowo zrekonstruowane. Powstaną też ziemne wały, które zaznaczą przebieg dawnych murów. Będzie nimi prowadziła trasa turystyczna. Część prac już wykonano – m.in. wyremontowano kazamaty (rodzaj schronu) w bastionach II i IV, zbudowano most przed Bramą Szczebrzeską, uwidocznione zostały dawne zarysy bastionów V i VI. Przebudowany został też amfiteatr zlokalizowany na terenach fortecznych, wokół obiektów fortyfikacyjnych powstały ścieżki rowerowe i oświetlone trasy turystyczne. Trwa m.in. rekonstrukcja wału fortecznego od bastionu III do Bramy Szczebrzeskiej. W rejonie tym powstać ma Muzeum Fortyfikacji i Broni. Trafią do niego m.in. eksponaty broni należące do zbiorów Muzeum Zamojskiego a ekspozycja ma być wzbogacona o broń z XIX i XX wieku. Wszystkie prace przy rekonstrukcji i renowacji obiektów dawnej zamojskiej Twierdzy mają się zakończyć w 2014 roku.

Od wielu lat w Zamościu systematycznie restaurowane jest też Stare Miasto – nazywane Perłą Renesansu, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Odnowiono Rynek Wielki, renesansowe staromiejskie podwórka, Rynek Wodny, Rynek Solny. Zamość pozyskiwał na te cele dotacje z różnych źródeł – funduszy unijnych, budżetu państwa, Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Jak zaznaczył Czechalski, od wejścia Polski do Unii na projekty związane z rewitalizacją zespołu staromiejskiego wydano już ok. 160 mln zł.

Renowacja zabytków Zamościa ma przyczyniać się do podnoszenia atrakcyjności miasta dla ruchu turystycznego. W całym ubiegłym roku – według szacunków – Zamość odwiedziło około 260 tysięcy turystów.

Artykuł pochodzi z serwisu Nauka w Polsce.