XVIII-wieczny instrument astronomiczny ekwatoriał Adamsa wzbogacił w czwartek zbiory Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Collegium Maius. Dyrektor Muzeum UJ prof. Krzysztof Stopka podkreślił, że otrzymany dar jest egzemplarzem unikatowym na skalę światową, jednym z trzech XVIII-wiecznych zachowanych do dziś analogicznych instrumentów sygnowanych nazwiskiem twórcy „Adams”. Dwa pozostałe znajdują się w Museo Della Specola w Bolonii oraz w kolekcji historycznych instrumentów naukowych na Uniwersytecie Harvarda w Bostonie.
Ekwatoriał to luneta astronomiczna osadzona na mechanizmie, który umożliwia poruszanie lunety śledząc dobowy ruch nieba. Takie osadzenie nazywa się montażem paralaktycznym. Przy jego pomocy astronomowie mierzyli pozycję ciał niebieskich, wyznaczali czas oraz ustalali szerokość i długość geograficzną. Instrument został wykonany w słynnym zakładzie George’a Adamsa w Londynie, wytwórcy instrumentów naukowych dla króla Anglii Jerzego III.
„Ekwatoriał dołączy do naszych zbiorów instrumentów naukowych, które są jedną z najlepszych tego typu kolekcji w Europie. Liczy ona około 2,5 tysiąca eksponatów” – powiedział Dyrektor Muzeum UJ prof. Krzysztof Stopka.
Ekwatoriał został zakupiony przez Fundację PZU w edynburskim antykwariacie. Jest on jednym z dwóch ubiegłorocznych zakupów tej instytucji, przekazanych następnie do polskich placówek muzealnych. Pierwszym był obraz „Pomarańczarka” Aleksandra Gierymskiego, który po kilkudziesięciu latach wrócił do kraju i został umieszczony w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Na podstawie PAP – Nauka w Polsce
Zdjęcie: Wikipedia