Małopolska

Małopolska jakiej nie znacie – Malopolska24.pl

a
Historia Wydarzenia

Stowarzyszenie Ratuj Tenczyn odtworzyło historyczny proporzec

Odtworzony proporzec rodu Tęczyńskich
Odtworzony proporzec rodu Tęczyńskich. Na zdjęciu Maciej i Grzegorz Stępowscy. Foto: Marian Lewicki
Stowarzyszenie Ratuj Tenczyn informuje, że po ponad dwuletnich wysiłkach odtworzyło proporzec rodu Tęczyńskich.

Prace związane z wykonaniem proporca poprzedzone były wielomiesięcznymi badaniami zachowanych zabytków i opisów historycznych mogących świadczyć  o jego wyglądzie, konsultacjami z historykami sztuki, specjalistami w dziedzinie heraldyki, muzealnikami. Konieczne było bowiem określenie wyglądu i kształtu proporca, jego rozmiarów, materiałów  jak również technik jakie miały być użyte w pracach odtworzeniowych. Dzięki wyjaśnieniu tych, jak i wielu innych zagadnień udało się wykonać proporzec z wykorzystaniem historycznych metod i z użyciem takich jak przed wiekami materiałów. Pracownia rekonstrukcji historycznych Amictus która wykonywała proporzec zastosowała metodę haftu, aplikacji wyszywanej i malowania detalu.  Materiały (ręcznie tkany jedwab i nici) sprowadzone zostały z Indii. Drzewce wraz z grotem stanowiące integralną część proporca wykonane zostały również zgodnie z wykorzystaniem historycznych metod i materiałów. Na zrekonstruowanym proporcu herb Tęczyńskich przedstawiony jest w wersji z 1561 roku. Jako wzór posłużył jego szkic oraz opis z herbarza Bartosza Paprockiego (1584 r.), a także barwne wizerunki widniejące na portrecie Jana Magnusa Tęczyńskiego jak również na obrazie znajdującym się w kościele klasztoru w Rytwianach.

HerbTeczynskich
Herb Tęczyńskich
Wedle opisu w dokumencie cesarskim z 30 IX 1527 r. (potwierdzonego opisem w późniejszym akcie cesarza Ferdynanda I z 11 IV 1561 r.) herb hrabiowski Tęczyńskich miał tarczę czteropolową, na niej w krzyż dwa topory (w polu heraldycznie prawym górnym i lewym dolnym) i dwa dwugłowe orły cesarskie (w pozostałych polach). Pola drugie i trzecie wraz z umieszczonymi w nich dwugłowymi orłami płatanymi w słup (określenie B. Paprockiego) zostały (każde) przedzielone pionowo na dwa półpola: białe (srebrne) i czerwone, w ten sposób, że czerwona część orła widniała w polu srebrnym, srebrna zaś – w czerwonym. Dwuczęściowy był także klejnot. Składał się on z dwóch hełmów srebrnych; nad prawym widniał w tradycyjnych barwach dotychczasowy topór, nad lewym zaś czerwono-srebrny dwugłowy orzeł ze wzniesionymi skrzydłami (identyczny jak w polu tarczy). Z hełmów spływały po obu stronach tarczy labry srebrne i czerwone (Należy pamiętać, że strony, heraldyczna prawa i lewa nie są tymi stronami w rozumieniu patrzącego na herb. Herb opisuje się od strony rycerza trzymającego tarczę). Herb hrabiowski Tęczyńskich uzyskał swój ostateczny kształt w wyniku przywileju cesarza Ferdynanda I z 11 IV 1561 r.: pośrodku czteropolowej tarczy umieszczone zostało dodatkowe pole błękitne w kształcie tarczy, a na niej zwrócony w prawo złoty lew w złotej koronie na łbie, z podniesionym ogonem, stojący na tylnych łapach, z przednimi wzniesionymi, gotów do walki. Zmodyfikowano też klejnot. Widniejący nad tarczą srebrny hełm zwieńczony został złotą koroną, nad nią zaś umieszczono złotego lwa w koronie, identycznego jak w polu tarczy, trzymającego w prawej przedniej łapie topór. Z hełmu spływały labry – wzdłuż prawego brzegu tarczy w kolorze czerwonym i białym, wzdłuż lewego – błękitnym i złotym.

projekt proporca Tęczyńskich
Projekt proporca Tęczyńskich
Kolejnym etapem projektu, realizowanego przy wsparciu ze  środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, będzie przeprowadzenie pięciu prelekcji na temat proporca jak i historii zamku Tenczyn, które odbędą się w najbliższym czasie w Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Krzeszowicach. Dzięki nim młodzież gimnazjalna, jak również mieszkańcy gminy Krzeszowice będą mogli lepiej poznać wspaniałą historię regionu.

Odtworzony proporzec oglądać można od 01 lutego 2014 roku w Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Krzeszowicach, gdzie zawisł on obok reprodukcji historycznych  portretów Tęczyńskich. Stowarzyszenie Ratuj Tenczyn gromadzi i odtwarza pamiątki po Tęczyńskich, licząc że trafią one kiedyś do muzeum które stworzone będzie w remontowanym obecnie zamku Tenczyn.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

AlphaOmega Captcha Classica  –  Enter Security Code
     
 

Redakcja malopolska24.pl: Witold Wiśniewski - Redaktor Naczelny. Katarzyna Wiśniewska - Redaktor.