Klasztor Karmelitów Bosych w Zagórzu wzniesiony na wzgórzu Mariemont, w zakolu rzeki Osławy góruje nad całą okolicą. Jego monumentalne pozostałości są niemym świadectwem wspaniałej historii tego miejsca i jednym z nielicznych zachowanych klasztorów warownych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Klasztor w Zagórzu (województwo podkarpackie) został ufundowany w 1700 roku przez wojewodę wołyńskiego Jan Adam Stadnickiego. W 1714 roku zamieszkali w nim zakonnicy, a budowę kompleksu ukończono w trzydzieści lat po rozpoczęciu budowy. W skład zespołu klasztornego wchodził kościół p.w. Wniebowzięcia NMP, klasztor, szpital-przytułek oraz zabudowania gospodarcze. Całość została otoczona murami obronnymi o wysokości pięciu metrów. Do klasztoru dostać się można było przez reprezentacyjną bramę położoną w północnej części kompleksu. Zespół już w momencie budowy uchodził za anachroniczny pod względem ówczesnej sztuki wojennej.

Kościół posiadał specyficzną ośmioboczną nawę główną oraz dwie kaplice boczne. Sam ołtarz znajdował się wyjątkowo od strony zachodniej. Całość zbudowana był z żółtego piaskowca transportowanego z pobliskiego kamieniołomu. Do budowy sklepień łukowych i mniejszych elementów konstrukcyjnych użyto cegły. Zgodnie z wolą fundatora w klasztorze funkcjonował szpital-przytułek dla 12 inwalidów wojennych pochodzenia szlacheckiego. Jego pierwszymi mieszkańcami byli weterani – uczestnicy odsieczy wiedeńskiej z 1683 roku.

W roku 1772 Zagórz stał się ostatnim miejscem oporu konfederatów barskich. 29 listopada, wojska rosyjskie dowodzone przez generała Iwana Drewicza ostrzelały zabudowania klasztorne z armat w wyniku czego ich cześć spłonęła. Po pożarze i zniszczeniach zakonnikom udało się jednak odrestaurować konwent. Zagłada zespołu przyszła jednak 26 listopada 1822 roku, kiedy to pożar strawił zabudowania karmelu. W 1831 rząd austriacki zniósł klasztor w Zagórzu, a karmelici zostali przeniesieni do Przeworska oraz Lwowa. Od tego czasu, mimo prób odbudowy zespół klasztorny pozostaje malowniczą ruiną.

Wszystkie zdjęcia lotnicze zostały zrobione przez Grzegorza Łobodzińskiego.

[mappress mapid=”53″]