„Otrzymane wyniki pokazują, że niedźwiedzi przebywających na stałe w polskich Tatrach wcale nie jest tak dużo. Nie mniej jednak w okresie letnim ich liczba podwaja się, bo okres letni niedźwiedzie wolą spędzać po naszej stronie gór” – powiedziała dr Zuzanna Nowak z Katedry Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt wydziału Nauk o Zwierzętach Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

W trakcie badań przyrodnicy i naukowcy zaobserwowali prawidłowość dotyczącą sezonowych migracji niedźwiedzi: zimę najczęściej spędzają po słowackiej stronie, a od maja do sierpnia większość niedźwiedzi przebywa po stronie polskiej. Od jesieni obserwowano powrót niedźwiedzi na słowacką stronę Tatr. Naukowcy stwierdzili także, że badana populacja niedźwiedzi tatrzańskich charakteryzuje się dużą różnorodnością genetyczną. „To bardzo pozytywny czynnik świadczący o tym, że nie dochodzi do kojarzeń krewniaczych, a więc niedźwiedzie mogą +swobodnie+ dobierać się w pary i jak dowiodły badania, migrować na duże odległości w poszukiwaniu nie tylko jedzenia, ale i partnera” – podsumowała dr Nowak.

Badania niedźwiedzi zaczęły się od zbierania ich sierści, zostawionej na tzw. pułapkach. Pułapkę stanowiły specjalne plastry lub drut owinięty wokół drzewa z zanętą przyciągającą niedźwiedzie. Drapieżnik, ocierając się o taką pułapkę, pozostawiał na niej sierść. Dodatkowe próbki zbierane były z miejsc, w których niedźwiedzie wyrządziły szkody, najczęściej z rozbitych uli. Próbki były zbierane przez 12 miesięcy i sukcesywnie dostarczane do laboratorium Katedry Genetyki. W laboratorium ustalano profil genetyczny badanej próbki – na wzór badań kryminalistycznych, z jądra komórkowego znajdującego się w cebulkach włosów. Później porównano ze sobą wszystkie otrzymana profile genetyczne każdej z ponad 400 próbek. Po ich przeanalizowaniu wybrano profile, które się powtarzały, czyli pochodziły od tego samego zwierzęcia. W ten sposób ustalono 45 różnych profili genetycznych, czyli liczbę żyjących w Tatrach niedźwiedzi. Zaskakującym okazał się fakt, że często wiele szkód w gospodarstwach wyrządza jeden i ten sam osobnik. Tylko niektóre niedźwiedzie, najczęściej samce +specjalizują się+ w niszczeniu barci.

Program monitoringu niedźwiedzi, w tym badań genetycznych, sfinansowano w ramach projektu „Milka razem dla Tatr”. „Monitoring niedźwiedzi jest potrzebny, bo im więcej wiemy o zwyczajach niedźwiedzi, tym lepiej możemy chronić te zwierzęta” – powiedział Filip Zięba z TPN, specjalista od tatrzańskiej fauny.

Główną ostoją niedźwiedzi w Polsce są Bieszczady. Co dwa lata w gawrze samica niedźwiedzia rodzi od 1 do 3 młodych, które przez półtora roku pozostają pod opieką matki. Niedźwiedzie są wszystkożerne; dorosłe osobniki ważą ok. 300 kg, żyją do 50 lat.

Źródło: serwis PAP-Nauka w Polsce