Specjalne urządzenie wykorzystujące technologię optyczną wykryje mniej niż 1 mg materiału wybuchowego z odległości 20 metrów.

Konsorcjum Optix stworzyło i przetestowało mobilny prototyp, który potrafi wykryć nawet niewielkie ilości materiałów wybuchowych z odległości 20 metrów. Pozwoli to służbom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo na skuteczniejsze zapobieganie potencjalnym atakom bombowym. Do tej pory żadna inna firma i projekt badawczy nie osiągnęły podobnych rezultatów, co sprawia, że europejski przemysł ma wyjątkową okazję wprowadzić
technologię na rynek. Konsorcjum Optix, kierowane przez hiszpańską firmę Indra, otrzymało od Komisji Europejskiej 2,4 miliona euro finansowania na ten cel. „Wykrywanie śladów materiałów wybuchowych na odległość znacznie zwiększyłoby bezpieczeństwo we wszystkich potencjalnych sytuacjach oraz zmniejszyłoby uciążliwości dla obywateli dzięki nieinwazyjnemu i nieszkodliwemu procesowi wykrywania poszukiwanych substancji”, wyjaśnia Alberto Calvo, dyrektor bezpieczeństwa w Indra.

Rozwiązanie wykorzystuje zaawansowaną technologię optyczną. Dzięki laserom, które precyzyjnie identyfikują strukturę cząsteczkową i atomową materiałów wybuchowych, urządzenie może szybko i z odległości badać wskazane obiekty, takie jak samochody, bagaż, czy jakikolwiek nieprzezroczysty pojemnik, wykrywając pozostałości niebezpiecznych substancji. Bardzo trudno jest bowiem transportować materiały wybuchowe bez pozostawiania ich śladowych ilości – przywierają one nie tylko do powierzchni, z którymi się stykają, np. środków transportu, ale też do dłoni i tego, czego następnie dotykają.

Dla większej mobilności urządzenie instalowane jest na specjalnej platformie, która może być transportowana w standardowych rozmiarów vanie. Platforma może przemieszczać się wzdłuż parkingu lub ulicy, skanując powierzchnie, takie jak kierownica czy drzwi samochodu, na których mogły zostać resztki materiałów wybuchowych. Technik bezpieczeństwa steruje platformą zdalnie, przez przenośny komputer-laboratorium, na który przesyłane są informacje zebrane przez system Optix. Prototyp Optix został już z sukcesem przetestowany w laboratorium oraz warunkach zewnętrznych, w wielu symulowanych sytuacjach i różnych warunkach pogodowych. Dalsze testy mają zwiększyć czułość i wytrzymałość urządzenia, zanim trafi ono do europejskich służb policyjnych i wojskowych. Komercjalizacja rozwiązania miałaby podwójne korzyści – zwiększyłaby bezpieczeństwo obywateli, a także konkurencyjność europejskiego przemysłu, uniezależniając Europę od importu technologii.

Oprócz wykorzystania rozwiązania do wykrywania materiałów wybuchowych, technologia laserowa stworzona przez konsorcjum Optix może być przydatna w innych dziedzinach, na przykład dochodzeniach sądowych.

W prace rozwojowe programu włączono potencjalnych użytkowników, czyli europejskie jednostki odpowiedzialne za bezpieczeństwo i specjalizujące się w wykrywaniu i neutralizowaniu materiałów wybuchowych. Aby zaprezentować technologię i jej możliwości, odbyły się już sesje eksperckie z przedstawicielami policji z wielu krajów i regionów, (m.in. hiszpańskiej, katalońskiej, baskijskiej, a także polskiej, rumuńskiej
i włoskiej).

Projekt Optix skupia się na rozwoju i wykorzystaniu dwóch technologii wykrywania materiałów wybuchowych: laserowo indukowanej spektroskopii emisyjnej (LIBS), która identyfikuje elementy rozpadu (atomowe i cząsteczkowe) po skierowaniu wiązki lasera na próbkę oraz – Spektroskopii Ramana, która mierzy zmiany drgania cząsteczek pobudzanych laserem, co umożliwia jednoznaczne określenie ich struktury. Częścią badania są także wyniki spektometrii Spatial Offset Raman, która pozwala na bardzo precyzyjną analizę obiektów znajdujących się pod nieprzezroczystymi powierzchniami, pozwalając tym samym na identyfikację na odległość materiałów wybuchowych znajdujących się np. wewnątrz różnych pojemników.

Zdjęcie: Wikipedia.