Jak zachęcić młodzież do interesowania się sprawami publicznymi? Jak zwiększyć frekwencje wyborczą wśród młodych obywateli? Jak budować świadomość obywatelską i polityczną młodych ludzi?
Pytania te dotykają spraw mało popularnych, ale jakże ważnych dla przyszłości naszego kraju. Świadomość powagi tego zagadnienia jest obecna w polskim myśleniu politycznym od wielu wieków. Już w XVI wieku kanclerz Jan Zamoyski pisał: „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”. Jak zatem wychowywać i edukować młodzież w dzisiejszych czasach? Jak sprostać gwałtownie zmieniającym się potrzebom i zainteresowaniom młodych?
Ciekawą propozycję edukacji obywatelskiej przygotowało stowarzyszenia Pospolite Ruszenie Szlachty Ziemi Krakowskiej. W tym miesiącu zakończyli, trwający od lipca 2012 roku projekt „DEMOkracja”.
Członkowie stowarzyszenia wykorzystali doświadczenia pracy z uczniami z zastosowaniem innowacyjnych metod nauczania (Live Action Role-Playing, Lekcje Żywej Historii i warsztaty kreatywne) aby przygotować ich do pierwszych obywatelskich decyzji. Uczestnikami projektu byli uczniowie III klas gimnazjów, którzy w najbliższych wyborach parlamentarnych będą mogli oddać swój pierwszy głos. Projekt został przeprowadzony na terenie dziewięciu gmin województwa małopolskiego, w których frekwencja wyborcza wśród najmłodszych obywateli była najmniejsza. Autorzy projektu, aby zwiększyć skuteczność projektu odwołali się do czasów przełomu XVI i XVII wieku, kiedy polski ustrój uchodził za wzór godzien naśladowania w całej Europie.
[split_gallery show=’4-9′]
17 grudnia 2012 roku w Krakowie w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego odbył się Wielki Finał Projektu DEMOkracja. Przybyło na niego 21 uczniów, wraz z opiekunami, z terenów województwa małopolskiego (m. in. Gorlice, Czarny Dunajec, Czernichów i inne). Podczas spotkania w Krakowie zebrani gimnazjaliści w rolach posłów szlacheckich wraz z członkami Pospolitego Ruszenia Szlachty Ziemi Krakowskiej, w rolach senatorów i króla, odtworzyli Sejm Walny z XVII wieku, dokładniej zaś – czasów rokoszu Zebrzydowskiego.
Zadanie jakie stało przed uczniami nie było łatwe, bowiem zgodnie z XVII wieczną zasadą każdy Sejm, a także ustawa, która miała się znaleźć w zapisanej konstytucji, musiała być wpisana za powszechną zgodą. Dlatego też uczniowie przekonywali siebie wzajemnie do danych propozycji, szukali poparcia u senatorów oraz króla, ustępowali aby obrać wspólne stanowisko. Ostatecznie udało się podjąć decyzję, Sejm zakończył się sukcesem, a marszałek mógł z radością zakrzyknąć gromkie – Vivat, niech żyje zgoda!
[split_gallery show=’1-3′]
Po zakończonym Sejmie uczniowie mogli wysłuchać dwóch ciekawych paneli dyskusyjnych. W pierwszym brali udział eksperci: prof. Andrzej Nowak, prof. Andrzej Waśko, dr hab. Arkady Rzegocki oraz dr Michał Mochocki. W drugim zaś przedstawicieli organizacji pozarządowych: Studentów Dla Rzeczpospolitej, Klubu Jagiellońskiego, Pospolitego Ruszenia Szlachty Ziemi Krakowskiej oraz Samorządu Studentów Prawa UJ. Dyskusje dotyczyły szlacheckiego parlamentaryzmu, jego dziedzictwa oraz tego jak w XXI wieku możemy się do nich odwoływać oraz czerpać z nich wzorce.
[split_gallery show=’10-17′]
Po zakończonych panelach wszyscy uczniowie odebrali nagrody (gry oraz książki osadzone w czasach XVII wieku) i udali się wraz z przewodnikiem na interesująca wycieczkę po Krakowie, która była jednocześnie ostatnią atrakcją kończącą spotkanie.
Tym samym Projekt DEMOkracja, w którym wzięło udział około 1400 uczniów z całego województwa małopolskiego, a także wydano grę edukacyjną „Konsensus” oraz przeprowadzono gry LARP w klimatach sejmików XVII wiecznych uległ zakończeniu. Spotkał się on z żywym zainteresowaniem nie tylko uczniów, ale także wychowawców, którzy wskazali na jego wielkie walory edukacyjne oraz fakt, że młodzi ludzie z większą chęcią spoglądali na wiedzę dotycząca przeszłości Polski.