Położone niedaleko Sandomierza Wilczyce zasłynęły dotąd w polskiej archeologii licznymi odkryciami związanymi z kulturą magdaleńską. Teraz dochodzą do nich bardzo interesujące odkrycia z neolitu.
Cenne znaleziska z epoki magdaleńskiej, w tym świetnie zachowany pochówek dziecka, spowodowały, że lokalne władze postanowiły wybudować w miejscu znalezisk skansen archeologiczny. Inwestycja wymagała jednak przebadania większego obszaru.
Archeolodzy z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN – Tomasz Boroń i Tomasz Kowalski – rozpoczęli prace w 2010 r. Wykopaliska ujawniły zdumiewające i unikatowe ślady osadnictwa neolitycznego. Z pomocą studentów archeolodzy wydobyli kilka tysięcy zabytków krzemiennych i ceramicznych, kilkaset szczątków konsumpcyjnych zwierząt oraz kilkadziesiąt wytworów kościanych i rogowych.
Najważniejszym odkrytym obiektem jest bogato wyposażony grobowiec sprzed 4000 lat należący do kultury ceramiki sznurowej. Badacze znaleźli w nim 5 wielkich amfor ceramicznych, 8 przepięknie zdobionych pucharów ceramicznych, 7 siekier krzemiennych, 6 toporów kamiennych, unikatowy naszyjnik z kłów zwierzęcych, 29 precyzyjnie wykonanych grocików strzał, wiele narzędzi kościanych, takich jak szydła i dłuta, a także fragment miedzianej szpili i depozyt muszli.
Archeolodzy podkreślają, że tak bogate wyposażenie grobowca jest unikatowe nie tylko na skalę Polski, ale całej Europy. W grobach kultury ceramiki sznurowej znajduje się zazwyczaj tylko kilka przedmiotów. Tak duże ich nagromadzenie w wilczyckim pochówku świadczy o bardzo wysokiej randze zmarłego. Badacze mówią nawet, że to obiekt książęcy.
Sprzyjające warunki glebowe sprawiają, że zachowało się wiele pozostałości organicznych. Dzięki nim specjaliści mogą zrekonstruować środowisko przyrodnicze doliny Opatówki, określić gatunek hodowanych zwierząt oraz uściślić chronologię osadnictwa neolitycznego.
Zdaniem badaczy tak różnorodne kulturowo zespoły zabytków dowodzą, że Wilczyce niewątpliwie stanowią bardzo ważny punkt osadniczy, gdzie nowe prądy i idee związane z gospodarką rolniczo-hodowlaną są wyraźnie rejestrowane w materiale archeologicznym.
12 maja, na Pikniku Naukowym Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik, który odbędzie się w Parku Marszałka Rydza Śmigłego w Warszawie, każdy będzie mógł obejrzeć neolityczne zabytki w Wilczyc. Gwiazdą wystawy będzie rekonstrukcja odkrytego grobowca w skali 1:1. Reszta odkryć prezentowana będzie na barwnych planszach z popularno-naukowymi opisami. Dodatkowo można będzie spróbować swoich sił w obróbce drewna za pomocą kamiennych narzędzi.
Artykuł został przedrukowany z serwisu Archeowieści.
