Kobierzyn jest powszechnie znany dzięki Szpitalowi Specjalistycznemu im. Józefa Babińskiego w Krakowie (Kobierzynie), który zajmuje się leczeniem i rehabilitacją chorych w zakresie psychiatrycznym, odwykowym i neurologicznym. W 1999 zespół szpitalno-parkowy został wpisany na listę zabytków. Szpital ten powstał jako jeden z pierwszych w Galicji i zaliczano od samego początku zaliczano go do najpiękniejszych, najnowocześniejszych i najbardziej funkcjonalnych tego typu placówek w Europie. Jak doszło do jego powstania? Na początku XX wieku stan opieki w Galicji nad umysłowo chorymi nie przedstawiał się dobrze: jedyny tego typu zakład mieścił się w Kulparkowie pod Lwowem – przepełniony, nie miał warunków do spełnienia podstawowych wymogów psychiatrii. Stąd w 1907 roku Sejm Galicyjski uchwalił projekt budowy Zakładu dla Nerwowo i Umysłowo Chorych w Kobierzynie pod Krakowem (aczkolwiek prace nad planem funkcjonowania tej instytucji trwały już od 1903 roku i były prowadzone przez ówczesne sławy psychiatrii polskiej m.in. prof. Jana Mazurkiewicza czy prof. Henryka Halbana). Nad projektem i powstawaniem szpitala czuwali znani architekci: Władysław Klimczak, Zygmunt Jarlany, Andrzej Dodkowski i Tadeusz Zieliński.

Obiekt wybudowano w oparciu o koncepcję samowystarczalnego miasta-ogrodu. W ogromnym parku, na obszarze 52 hektarów powstał kompleks składający się z 15 pawilonów przeznaczonych dla 800 chorych oraz z ponad 40 innych budynków. Szpital posiadał m.in. własną piekarnię, pralnię, elektrociepłownię, warsztaty techniczne i różnego rodzaju warsztaty terapii zajęciowej, a także gospodarstwo rolne i ogrodnicze, budynek teatralny, boisko, kaplicę i cmentarz. Wybuch I wojny światowej przeszkodził w uruchomieniu szpitala, jego oficjalne otwarcie odbyło się dopiero w 1917 roku. W okresie międzywojennym kompleks nadal był rozbudowywany, powstał m in. pawilon dla pracujących pacjentów.

W czasie II wojny światowej nadzór nad szpitalem przejęły władze niemieckie. Ideologia nazistowska zakładała eliminację osób słabych i niepełnosprawnych, dlatego rozpoczęto planową akcję wyniszczania pacjentów. Systematyczne głodzenie spowodowało śmierć wielu z nich. Ostateczna eksterminacja miała miejsce 23 czerwca 1942 roku, kiedy to ponad 500 chorych wywieziono do Oświęcimia i stracono w komorach gazowych. Ciężko chorych, nie nadających się do transportu stracono na miejscu i pochowano w zbiorowej mogile. Po drugiej wojnie światowej w Kobierzynie zaczęto organizować w szpitalu lecznictwo odwykowe. W 1950 roku Mieczysław Choynowski wraz z Antonim Kępińskim zorganizowali wspólnie Pracownię Psychologiczną. Była to pierwsza tego typu pracownia w Polsce, a jej zadaniem miało być m.in. opracowanie i zaadaptowanie testów psychologicznych oraz prace badawcze prowadzone wspólnie z lekarzami psychiatrami.

Właściwie od początku istnienia Szpital Psychiatryczny w Kobierzynie zajmował się rehabilitacją psychiatryczną chorych. Wielu pacjentów pozostawało tu przez długie lata, a niekiedy na całe życie, stąd też personel szpitala dbał o zapewnienie im różnych form terapii zajęciowej i pracy. Przed wojną funkcję rehabilitacyjną pełnił, prowadzony przez Ojców Bonifratrów, oddział szpitala w Kalwarii Zebrzydowskiej. Po wojnie został on reaktywowany, a ponadto utworzono nowe oddziały tego typu w Owczarach i w Lubostromiu. Rehabilitacja psychiatryczna w tamtych czasach polegała głównie na zatrudnianiu chorych w gospodarstwach rolnych, technicznych i rzemieślniczych, przy oddziałach lub w warsztatach terapii zajęciowej, które funkcjonowały jako samodzielne gospodarstwa pomocnicze. Później powstawały Oddział Rehabilitacji z pracowniami terapii zajęciowej: plastyczną, rzeźby, tkactwa artystycznego, stolarstwa, muzykoterapii. W 1973 r. nawiązano współpracę z Fabryką Kosmetyków “Pollena – Miraculum” dla której pacjenci wykonywali konfekcję kosmetyki kolorowej. Przez krótki czas oddział rehabilitacji realizował podobne umowy z Fabryką Armatury i ze Spółdzielnią Inwalidów Niewidomych.

Przy szpitalu działał Klub Twórców Sztuki Nieprofesjonalnej “Hestia”. Obrazy pacjentów wystawiano w galeriach Krakowa i innych miast polskich. Pacjentom piszącym wiersze wydano zbiory ich wierszy w tomikach pt. „Pisane w mroku”. Jeszcze pod koniec lat 70-tych powstał Klub Pacjentów “Rodzina” którego członkowie, byli pacjenci i spotykali się w krakowskich kawiarniach, chodzili razem do kina i na koncerty. Było to z resztą zgodne z ideą opiekunki klubu, dr Madejskiej, której zależało na kontynuowaniu terapii czy po prostu podtrzymywaniu serdecznych więzi ze swymi podopiecznymi w oderwaniu szpitalnego otoczenia.
W latach 90-tych zaczęto zmniejszać liczbę łóżek szpitalnych i rozwijać system opieki w domach chorych i opieki społecznej. Obecnie, przeciętnie przebywa w Szpitalu około 800 chorych; dla porównania, w latach 80-tych liczba ta sięgała 1800. Powstał całodobowy Ośrodek Profilaktyczno-Rehabilitacyjny zwany “Szkołą Życia“. Stosuje się tu specjalny program dla osób przewlekle chorych psychicznie. W najbliższym czasie powstanie także zakład aktywizacji zawodowej.

Z Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Miasta Krakowa w 1996 roku odnowiono kaplicę Szpitala i budynek Teatru.
Rozpoczęto także remontowanie szpitala i modernizację techniczną. Pod kontrolą konserwatora zabytków odnowiono kaplicę i budynek teatru. W roku odnowiono Willę Dyrektorów, w której mieści się obecnie galeria prac pacjentów, pracownia komputerowa.

Szpital Specjalistyczny im dr Babińskiego i Stowarzyszenie Podgorze.pl 17 marca 2013 roku organizują spotkanie-spacer po mieście-ogrodzie. Wszyscy miłośnicy architektury, pięknych krajobrazów i nowożytnej historii proszeni są o stawienie się przy centrum administracyjnym kompleksu (rondo) o godzinie 14:00. Oprowadzać będzie Maciej Bóbr.
Bezpłatne wejściówki można odebrać w Domu Historii Podgórza i Galerii Rękawka (ul. Limanowskiego 13, Kraków) dzisiaj w godzinach sob. 10.00 – 14.00, pn. – pt. 11.00 – 18.00.