Tymianek to piękna i aromatyczna ozdoba łąk oraz ogrodów stosowana kulinarnie i leczniczo. Już Egipcjanie wykorzystywali właściwości tymianku i stosowali go do kadzideł, balsamowania mumii, a także konserwowania jedzenia. Tymianek wykazuje właściwości antybakteryjne, przeciwkaszlowe, rozkurczowe, antyseptyczne oraz antyoksydacyjne.

Na co pomaga tymianek?
Dziki tymianek jest skutecznym lekiem w przypadku zapalenia dróg oddechowych. Jest skutecznym składnikiem mieszanek herbat i preparatów do leczenia zapalenia oskrzeli. Ze względu na zawartość flawonoidów i olejków eterycznych ma właściwości wykrztuśne, łagodnie przeciwskurczowe i antyseptyczne. Jest stosowany w leczeniu kokluszu i astmy oskrzelowej, ogranicza skurcze oskrzeli i rozpuszcza nadmiar śluzu. Medycyna ludowa wykorzystywała tymianek w leczeniu bezsenności, bólów głowy, niedokrwistości i zaburzeniach oddychania.

Głównym składnikiem olejku eterycznego pozyskiwanego z tymianku jest tymol, posiadający silne właściwości bakterio- i grzybobójcze. Z tego względu ekstrakty z tymianku stosowane są do utrzymania higieny jamy ustnej ( są one ważną częścią past do zębów i płynów do płukania ust). Antyseptyczne właściwości tej rośliny znajdują również zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Olejek z tymianku jest często dodawany do kremów, maści i maseczek do twarzy także ze względu na właściwości ściągające i stymulujące krążenie.

Związek thymoquinone, który wskazuje pozytywne właściwości w leczeniu raka, nie został znaleziony w olejkach eterycznych węgierskich dzikich gatunków tymianku, jest natomiast składnikiem tymianku ogrodowego. Herbata z dzikiego ziela tymianku pomaga usuwać wewnętrzne pasożyty z organizmu, jak również pomaga zwalczyć kaca. Ze względu na przekrwienny wpływ wywaru z tymianku, jest on wykorzystywany w leczeniu chorób reumatycznych i hemoroidów.

Tymianek jest popularną przyprawą, dobrą do sosów, mięs i marynat. Jednak ze względu na jego intensywny aromat trzeba stosować go ostrożnie.

Jakie substancje czynne zawarte są w tymianku?
Zioła te posiadają głównie olejek eteryczny, flawonoidy, pochodne kwasu hydroksycynamonowego i taniny. Są dobrymi roślinami miododajnymi. Kwitnące zioła są najbogatsze w czynne substancje. Najcenniejszym gatunkiem jest tymianek węgierski, który charakteryzuje się wyprostowanym pokrojem i zawiera wystarczająco dużo wysokiej jakości olejku. Warto wiedzieć, że dzikie gatunki tymianku nie zawsze zawierają terapeutycznie najważniejszy związek, tymol. Zjawisko to jest spowodowane czynnikami genetycznymi jak i środowiskowymi. Kwitnące pędy dzikiego tymianku mogą zostać poddane suszeniu lub przerobione w oliwę z oliwek lub ocet.

Dzikie gatunki tymianku pospolitego rosną głównie na łąkach, półkach skalnych jak również w krzaczastych miejscach. Obecności olejków eterycznych w gruczołach i ich parowanie sprawia, że wokół rośliny rozprzestrzenia się intensywny zapach. Są to skromne i mało wymagające rośliny, preferujące siedliska wystawione na silne działanie promieni słonecznych. Nie są także zbyt wymagające jeżeli chodzi o glebę, ale preferują wapienne skały bazowe.

Zalecane formy konsumpcji
Napar, herbaty, nalewki, różne ekstrakty i olejek eteryczny z zioła są stosowane, ale w większej dawce niż te tymianku ogrodowego. Jednorazowa dawka powinna wynosić 2 gramy, maksymalnie 6 gramów dziennie. Herbata powinna być przygotowana z 1-2 gramów suchego zioła na jedną filiżankę gorącej wody, parzyć przez 10-15 minut. Pić 1 filiżankę kilka razy dziennie. W postaci nalewki, tymianek powinien być spożywany tylko trzy razy dziennie, od ½ -1 łyżki. Kardiopaci nie powinni stosować nalewki z tymianku, podobnie jak dzieci do lat dwóch. Tymianek spożywany w za dużych dawkach może hamować działanie tarczycy.

Źródło informacji: Wydział Roślin Leczniczych i Aromatycznych Instytutu Nauk Ogrodniczych na Uniwersytecie Korwina, Budapeszt. Dane naukowe zostały opracowane przez pracowników tego wydziału. Zgromadzone informacje i badania wstępne zostały wykonane w ramach projektu Traditional and Wild. Projekt ten realizowany jest w ramach unijnego Programu dla Europy Środkowej (UE), współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Unii Europejskiej.

Foto: Wikipedia