Małopolska

Małopolska jakiej nie znacie – Malopolska24.pl

Ruiny zamku w Ojcowie Małopolska
Historia Zamki, dwory, pałace

Specjaliści z UJ badają zamek w Ojcowie

Ruiny zamku w Ojcowie Małopolska
Ruiny zamku w Ojcowie, źródło: Wikipedia.

Zamek w Ojcowie (woj. małopolskie) powstał za panowania Kazimierza Wielkiego. Później należał m. in. do Jana Mężyka – szlachcica, który przetłumaczył królowi Jagielle z niemieckiego słynne przemówienie posłów krzyżackich, przynoszących dwa nagie miecze pod Grunwaldem w 1410 roku. Niestety, do dnia dzisiejszego niewiele pozostało po tym zamku warownym. Jego ruiny postanowili przebadać archeolodzy z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

 

Udostępnij

Prace rozpoczęły się w 2006 roku. Okazało się, że ludzie docenili walory terenu już przed tysiącami lat. Archeolodzy znaleźli zabytki świadczące o tym, że mieszkali tu jedni z pierwszych rolników, którzy przybyli na ziemie polskie jeszcze w neolicie, a później społeczność kultury łużyckiej (jej najbardziej znanym dziełem jest osada obronna w Biskupinie).

„Prace staramy się prowadzić bardzo starannie. Przesiewamy ziemię za pomocą sit, żeby nie przeoczyć najdrobniejszych zabytków. Dzięki temu w nasze ręce trafiły m.in. szpilki, z czego jedną wykonano ze srebra. W ten sposób natrafiliśmy również na denarek jagielloński z XV wieku” – mówi szef wykopalisk dr Michał Wojenka.

Na archeologach największe wrażenie zrobiło odkrycie kolekcji kilkudziesięciu kafli, reprezentujących najlepsze tradycje rzemiosła wczesnorenesansowego, zapewne krakowskiego. W 1. połowie XVI wieku zbudowano z nich piec, stojący w komnatach zamkowych.

tarczownik z zamku w Ojcowie - małopolska
Tarczownik - detal z jednego z narożników pieca kaflowego, fot. M. Wojenka

„To przepiękne, wielobarwne kafle zdobione motywami roślinnymi. Zachowała się również postać tzw. tarczownika, czyli figury, która była pierwotnie przymocowana do narożników pieca kaflowego. Trzymała w dłoniach tarcze herbowe. Przedstawienie tarczownika zdradza pietyzm i szczegółowość wykonania” – zachwyca się dr Wojenka.

 

Co ciekawe, najbliższe podobieństwa do wczesnorenesansowego pieca z zamku w Ojcowie archeolodzy widzą w analogicznych kaflach z zamku królewskiego na Wawelu.

„Podejrzewam, że osobą, która ufundowała piec ojcowski mogła być królowa Bona Sforza, której zamek przekazał Zygmunt Stary w 1536 roku, jak podaje źródło 'ze względu na miłość do małżonki naszej’ „ – dodaje archeolog.

Na dziedzińcu warowni archeolodzy natknęli się na bruk wyłożony w XVII wieku, na co wskazuje znaleziona na jego powierzchni moneta, tzw. „boratynka” wybita za panowania Jana Kazimierza. W tych czasach mieszkańcy ojcowskiego zamku spośród ryb najczęściej konsumowali śledzia bałtyckiego – wykazały specjalistyczne analizy.

Wykopaliska będą kontynuowane w przyszłym roku. Jednak priorytetem dla kierownika prac jest powstrzymanie destrukcji nadal widocznych w terenie pozostałości murów. Zamek znajduje się obecnie w stanie ruiny. Dr Wojenka poszukuje środków na jego konserwację.

Tekst pochodzi z PAP – Nauka w Polsce, autor: Szymon Zdziebłowski.
Zdjęcie zamku w Ojcowie: Wikipedia.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

AlphaOmega Captcha Classica  –  Enter Security Code
     
 

Redakcja malopolska24.pl: Witold Wiśniewski - Redaktor Naczelny. Katarzyna Wiśniewska - Redaktor.